मुगु। चालु आर्थिक वर्षको असार मसान्तसम्म मुगु जिल्लाको माथिल्लो क्षेत्रबाट २६ किलो २०० ग्राम यार्सागुम्बा संकलन तथा निकासी गरिएको छ। डिभिजन वन कार्यालय मुगुका अनुसार, उक्त परिमाणको निकासीबाट आठ लाख १२ हजार दुई सय ६८ रुपैयाँ बराबरको राजस्व संकलन भएको हो।
यार्सागुम्बा निकासीका लागि जिल्लाले प्रतिकिलो ३१ हजार रुपैयाँ दस्तुर लिने नीति अपनाएको छ। यार्साको मुख्य संकलन क्षेत्रकारुपमा कार्मारोङ गाउँपालिका अन्तर्गतका सानोकोइकी, ठुलोकोइकी, रिमार, टाँके, हाङदाङ खोला लगायतका सात पाटन क्षेत्रहरू रहेका छन्।
स्थानीय यार्सागुम्बा व्यापारी कार्माटोर्ची लामाका अनुसार, यद्यपि विभिन्न पाटन क्षेत्रमा यार्सा पाइन्छ, ठुलोकोइकी पाटनलाई संकलनको मुख्य केन्द्र मानिन्छ।
मुगु कार्मारोङ गाउँपालिकाका अध्यक्ष छिरिङ क्याप्ने लामाले जानकारी दिएअनुसार, यो वर्ष करिब पाँच हजार व्यक्तिले यार्सागुम्बा संकलनका लागि औपचारिक अनुमति लिएका छन्। संकलनको प्रक्रिया हरेक वर्ष जेठ १५ गतेबाट सुरु भई असार मसान्तसम्म सञ्चालन हुन्छ।
महत्त्वपूर्ण जडीबुटीको रूपमा चिनिने यार्सागुम्बा संकलन गर्न अनुमतिपत्र अनिवार्य गरिएको छ। यसै अनुरूप, स्थानीय तथा बाहिरी जिल्लाका संकलकहरूले अनुमति लिएपछि मात्रै पाटन क्षेत्रमा प्रवेश गर्न पाउँछन्।
गाउँपालिकाको व्यवस्थापन समितिद्वारा संकलन अनुमति प्रदान गरिन्छ र संकलकहरूलाई सिरानी चौड क्षेत्रतर्फ जान अनुमतिपछि मात्रै प्रवेश दिन सकिन्छ।
यार्सागुम्बा संकलनले स्थानीयवासीको आर्थिक स्थिति मजबुत पार्न तथा जिल्लाको समग्र राजस्व वृद्धिमा समेत टेवा पुर्याएको जनाइएको छ। यसले ग्रामीण भेगको आर्थिक चक्रलाई चलायमान बनाइरहेको छ।
